سوریه این روزها با حمله تروریست‌ها به شهرهای این کشور تحولات میدانی مهمی را پیش سر می‌گذارد که در این مطلب گزارشی از آنچه از ابتدا تا هشتم آذرماه اتفاق افتاده را با جزئیات مهم ارائه کرده‌ایم.
به گزارش پایگاه خبری بوعلی ؛ در سلسله گزارش‌هایی به تشریح مهمترین تحولات میدانی سوریه طی ۲۴ ساعت اخیر می‌پردازیم.
در این گزارش، آخرین تحولات میدانی تا آخرین ساعت از روز پنجشنبه ۸ آذرماه را ملاحظه می‌کنید.
سه‌شنبه‌شب بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی در سخنرانی خود از موافقت با طرح آتش‌بس خبر داد. او هدف از این آتش‌بس را «تمرکز [برای مقابله با] ایران» خواند. رژیم صهیونیستی در ساعات پایانی پیش از اعلان آتش‌بس، کلیه مسیرهای ارتباطی میان سوریه و لبنان را با حملات هوایی تخریب کرده بود تا هیچ راهی برای عبور از سوریه به لبنان و بالعکس وجود نداشته باشد.
تنها چند ساعت از اعلام آتش‌بس گذشته بود که نظامیان گروه تروریستی «هیئت تحریر الشام» با گشت‌زنی در شهر «دارة عزة» و محیط اطراف آن، به غیرنظامیان هشدار دادند که منطقه را ترک کنند. از سال ۲۰۲۰، شهر دارة عزة شرقی‌ترین نقطه‌ای است که در اشغال تروریست‌های تحریر الشام قرار داشت. گفته می‌شود در ساعت ۲: ۳۰ به وقت محلی، این کار صورت گرفت که به منزله آغاز عملیات بود.
دو ساعت بعد، اتاق عملیات «فتح المبین» با صدور بیانیه‌ای از آغاز عملیات «درع العدوان» خبر داد. این بار گروه‌های مسلح معارضه هوشمندی به خرج دادند و نام هیچ‌یک از گروه‌های مسلح حاضر در اتاق عملیات را منتشر نکردند. هدف از این کار، پیش‌گیری از اتهام «تروریست» بودن در مجامع غربی و بین‌المللی بود.
از نظر کلیه نهادهای بین‌المللی، «تحریر الشام» یک گروه تروریستی به حساب می‌آید و در نتیجه آن‌ها این بار ترجیح دادند بدون نام و شناسنامه اصلی خود وارد عملیات شوند. ضمن این‌که بخش دیگری از گروه‌های حاضر در عملیات نیز زمانی سر جنگ با تحریر الشام داشتند و امروزه ائتلاف آن‌ها می‌توانست اختلافاتی در بدنه حامیانشان ایجاد کنند. در نتیجه ترجیح دادند بدون پرچم و نام گروهک‌ها، همگی ذیل عنوان «درع العدوان» وارد عملیات شوند. در ادامه این گزارش نیز ما نام هیچ گروهکی را ذکر نمی‌کنیم؛ مگر آن‌که مستند بیش‌تری برای انتساب آن‌ها در اختیار باشد.
چهارشنبه ۷ آذرماه: پیشروی اولیه برق‌آسا؛ آیا «غافلگیری بزرگ» رخ داد؟
صبح روز چهارشنبه ۷ آذر، اهالی سوریه در حالی از خواب بیدار شدند که به تدریج اخبار نگران کننده‌ای از حاشیه غربی استان حلب به گوش می‌رسید. تروریست‌های اتاق عملیات «درع العدوان» با سرعت بالایی به سمت حلب حرکت می‌کردند. تروریست‌ها در منطقه مرزی خود با نظام سوریه، «مسجد حمزة بن عبدالمطلب» را دایر کرده بودند که طبق نقشه‌های ماهواره‌ای حدود ۱.۵ کیلومتر با ورودی شهر حلب فاصله داشت.
آخرین وضعیت مرزی تا پیش از عملیات «درع العدوان» در بخش غربی استان حلب
مسجد «حمزة بن عبدالمطلب» درست در نقطه مرزی جاده حلب دارة عزة قرار داشت.
فاصله حدوداً ۱۷.۵ کیلومتری مسجد حمزة بن عبدالمطلب (مرز مناطق اشغالی تروریست‌ها) تا ورودی غربی شهر حلب
آن‌ها در جنوب دارة عزة، در فاصله ۱۷.۵ کیلومتری شمالی غربی شهر حلب عملیات خود را کلید زده و با سرعت بالایی به سمت حلب شرکت کردند و موفق شدند تا بامداد پنجشنبه ۸ آذرماه منطقه‌ای به وسعت حدود ۱۴۰ کیلومتر مربع را تصرف و به فاصله حدوداً ۱۰ کیلومتری شهر حلب برسند.
نقشه پیشروی تروریست‌ها در روز چهارشنبه ۷ آذر
این نقشه را به صورت رسمی اتاق عملیات «درع العدوان» منتشر کرد.
در مجموع طی روز چهارشنبه ۷ آذرماه برابر با ۲۷ نوامبر ۲۰۲۲، جمعاً ۲۰ روستا و شهرک و یک پایگاه نظامی بزرگ به اشغال تروریست‌ها درآمد. مناطقی که در این روز به تصرف معارضین درآمد عبارتند از شهرک‌های «الشیخ عقیل»، «تجمعیة المعری»، «عاجل»، «عویجل»، «اورم الکبری»، «کفرناها»، «بسرطون»، «جمعیة الکهرباء» و «جمعیة الهدی» و روستاهای «بالا»، «قبتان الجبل»، «حیر درکل»، «القاسمیة»، «کفربسین»، «حور»، «السلوم»، «عنجارة»، «الهوتة»، «اورم الصغری» و «جمعیة السعدیة».
اما مهمترین نقطه‌ای که به تصرف تروریست‌ها درآمد پایگاه نظامی «الفوج ۴۶» (هنگ ۴۶) بود که در آن‌جا تروریست‌ها تسلیحات قابل توجهی مانند ۷ تانک را به غنیمت گرفتند. نکته قابل توجه در مورد تصرف پایگاه هنگ ۴۶ در این بود که ظاهراً فرمانده پایگاه اندکی بعد از درگیری، دستور عقب‌نشینی را داده بود؛ زیرا بعد از شهادت نگهبانان، وقتی تروریست‌ها وارد پایگاه میشوند با یک پایگاه خالی مواجه شده و تنها چند سرباز را به اسارت گرفتند!
نکته قابل توجه این است که کلیه این مناطق در «حاشیه غربی استان حلب» قرار دارند. به عبارت دقیق‌تر، کلیه تحرکات روز چهارشنبه به «بخش غربی استان حلب» محدود می‌شد و از نظر اداری، هیچ اتفاق میدانی در «استان ادلب» رخ نداد.
به صورت کلی، باید گفت به نظر می‌رسید در شروع این عملیات، ارتش سوریه و مقاومت دچار غافلگیری شده بود! در گذشته، رزمندگان مقاومت در این منطقه حضور پررنگی داشتند که بخش مهمی از آنان را مجاهدین حزب‌الله لبنان تشکیل می‌دادند. با توجه به درگیری حزب‌الله در جنوب لبنان، بخش مهمی از رزمندگان مقاومت به جنوب رفته بودند و همین موضوع، خلأ در خط مقدم این منطقه ایجاد کرده بود.
با تخریب مسیرهای ارتباطی میان سوریه و لبنان، بازگشت آنان نیز کمی زمان می‌برد. با این حال، خالی ماندن جای آن‌ها و عدم ایجاد استحکامات کافی در خط اول دفاعی مرزهای طرفین از سوی ارتش سوریه، پرسش مهمی است که در جای خود باید بررسی شود.
نکته دیگر این است که با سقوط بخشی از خط دفاعی ارتش سوریه، ناگهان عقب‌نشینی‌های گسترده ایجاد شد. طبق تصاویر منتشره از مناطق درگیری، به جز شهرک «کفرناها» که بامداد پنجشنبه توسط ارتش سوریه آزاد شد، در بقیه مناطق ارتش سوریه مقاومت معناداری نداشت و بعد از تبادل آتش محدود، دستور عقب‌نشینی صادر شد تا خطوط دفاعی مستحکم در فاصله عقب‌تری تشکیل شود.
در واقع اولین نقطه‌ای که ارتش سوریه به صورت واقعی و مؤثر مقاومت کرد و درگیری در آن بیش‌تر از ۶ ساعت به طول انجامید، شهرک «کفرناها» بود که در فاصله حدوداً ۱۲ کیلومتری از شهر حلب قرار دارد.
فاصله حدوداً ۱۲ کیلومتری ورودی غربی شهرک کفرناها تا ورودی جنوب غربی شهر حلب
باید توجه کرد که مسیر کفرناها تا حلب در محور جنوب غربی شهر حلب قرار دارد و نباید آن را با مسیر «دارة عزة - حلب» (نقشه بالایی) اشتباه گرفت.
این خلاصه‌ای از وضعیت میدانی سوریه تا بامداد پنجشنبه ۸ خرداد ماه بود. در ادامه تحولات میدانی روز پنجشنبه را مرور خواهیم کرد. تنها نکته باقی مانده از روز چهارشنبه این است که عصر آن روز، «ماهر الاسد» فرمانده سپاه چهارم ارتش سوریه و برادر بشار الاسد، از دستور رئیس جمهور سوریه برای «بالاترین سطح (آماده‌باش) عملیات» خبر داد.
پنجشنبه ۸ آذر ماه؛ تداوم پیشروی در غرب حلب
از بامداد روز پنجشنبه، ستون‌های اعزامی نیروهای کمکی محور مقاومت و ارتش سوریه به شهر حلب رسیدند تا دستورهای دفاعی مستحکمی در نوار غربی این شهر ایجاد کنند. به گفته منابع میدانی، فرماندهان ارشد مقاومت و اتاق عملیات متحدین در دمشق بر ضرورت «حفظ حلب» تأکید ویژه‌ای داشتند.
در همین راستا، بعد از «کفرناها»، دیوار دفاعی مستحکمی در «خان العسل» ایجاد شد تا تروریست‌ها از سمت جنوب غربی پیشروی بیش‌تری به سمت حلب نداشته باشند. در شمال غربی نیز در محور «عندان»، رزمندگان مقاومت و نیروهای نبل و الزهرا مستقر شدند تا مسیر امدادی نبل و الزهرا به حلب توسط تروریست‌ها تهدید نشود. در محور غربی نیز در «کفر داعل» و «منصورة» آرایش دفاعی محکمی از سوی ارتش سوریه ایجاد شد تا نهایتاً مسیر پیشروی تروریست‌ها سد شود.
خط دفاعی دوم دفاعی ارتش سوریه برای شهر حلب؛ صبح پنجشنبه ۸ آذر
بعد از پیشروی سریع معارضه در روز نخست عملیات درع العدوان، ارتش سوریه خط دفاعی مهم خود را در سه محور شمال غربی، غربی و جنوب غربی در سه منطقه‌ای که مشاهده می‌کنید قرار داد.
اخبار میدانی صبح روز پنجشنبه با تثبیت سیطره معارضین سوری بر شهر «عنجاره» آغاز شد. ماجرا از این قرار بود که توپخانه ارتش سوریه همگام با یک هنگ نیروی زمینی و پشتیبانی هوایی تلاش کردند تروریست‌ها را در عنجاره زیر آتش سنگین قرار دهند تا مانع تثبیت این منطقه شوند؛ اما معارضه نه‌تنها عقب‌نشینی نکرد؛ بلکه توانست حاشیه شهر را نیز اشغال و حریم محکمی برای خود ایجاد کند.
در این وضعیت، ستون اعزامی ارتش سوریه دست به فرار زد و معارضین با انتشار فیلم‌های فرار ارتش سوریه، به تمسخر نظامیان وابسته به دمشق پرداختند.
دومین اتفاق مهم که صبح روز پنجشنبه رخ داد، استقرار توپخانه گروه‌های تروریستی در شهرک «شیخ عقیل» بود که با پشتیبانی سنگین راه را باز کرد تا نیروهای خط‌شکن چریکی معارضه به جنوب منطقه کوهستانی «باشمره» برسند.
منطقه کوهستانی باشمره، اولین خط دفاعی جنوبی در محور عملیاتی «نبل و الزهرا» محسوب می‌شود و منطقه به صورت یکدست در اختیار رزمندگان مقاومت (شیعیان بومی نبل و الزهرا که توسط حزب‌الله آموزش دیده‌اند) قرار دارد. به این ترتیب نخستین رویارویی مستقیم حزب الله سوریه با تروریست‌ها در این منطقه (باشمره) رخ می‌دهد
نقشه تحولات میدانی غرب حلب؛ صبح پنجشنبه ۸ آذر
مناطقی که با خط زرد مشخص شده‌اند، طی ۲۴ ساعت از صبح چهارشنبه تا صبح پنجشنبه به اشغال تروریست‌ها درآمد.
اما مهمترین تحول در این محور، پیشروی گسترده گروه‌های تروریستی از روستای «اورم الصغری» به سمت جنوب شرقی بود. در واقع ارتش سوریه انتظار داشت که تروریست‌ها با سرعت زیادی به سمت حلب حرکت کنند؛ اما در این محور، بخشی از آنان به جای حرکت مستقیم به سمت حلب، تلاش کردند تا بزرگراه M5 یا بزرگراه ارتباطی دمشق به حلب را زیر آتش بگیرند تا مانع انتقال نیروهای نظامی از این محور شوند.
در همین راستا، آن‌ها از روستای «اورم الصغری» به سمت جنوب شرق حرکت کرده و شهرک‌های «جمعیة الرضوان»، «ریف المهندسین دوم»، «ارناز»، «الشیخ علی» و «عرادة» را طی کم‌تر از سه ساعت تصرف کردند تا بتوانند بزرگراه M5 و جاده اصلی ارتباطی دمشق به حلب را زیر آتش توپخانه‌ای خود قرار دهند.
نقشه میدانی غرب استان حلب تا پیش از ظهر روز پنجشنبه
پیشروی معارضه در صبح پنجشنبه از محور جنوب اورم الصغری باعث شد تا بزرگراه دمشق حلب در آتش توپخانه تروریست‌ها قرار گیرد.
صبح روز پنجشنبه در تحول دیگری، نیروی هوایی ارتش روسیه نیز وارد عمل شد. ارتش روسیه به جای حمله به مواضع تازه تصرف شده گروه‌های تروریستی، شهرهای اصلی آنان و اصطلاحاً عقبه مسلحین را هدف قرار داد. در همین راستا صبح روز پنجشنه شهرهای «سرمین» و «ادلب» در استان ادلب و شهر «دارة عزة» در استان حلب توسط ارتش روسیه بمباران شد.
بمباران عقبه نظامی تروریست‌ها در شهرهای «سرمین»، «ادلب» و «دارة عزة» اصلی‌ترین واکنش ارتش روسیه تا صبح روز پنجشنبه بود.
در مقابل گروه‌های مسلح نیز برای نخستین بار از یک واحد نیروی هوایی به نام «شاهین» رونمایی کرده و مدعی شدند با پهپاد، فرودگاه نظامی النیرب در شرق حلب را هدف حمله هوایی خود قرار داده‌اند.
اتاق عملیات «درع العدوان» با انتشار فیلمی، از پهپادهای جدید خود و یگان نیروی هوایی خود (کتائب شاهین) رونمایی کرد.
ظهر روز پنجشنبه گروه‌های مسلح در ادامه پیشروی خود به سمت بزرگراه M5 توانستند شهرک‌های «ریف مهندسین اول» و «کفر جوم» را اشغال و با تصرف «عالم السحر» به بزرگراه M5 برسند. به این ترتیب، نه‌تنها این بزرگراه در دایره آتش توپخانه تروریست‌ها قرار گرفت؛ بلکه بخشی از آن رسماً به تصرف آن‌ها درآمد.
نقشه حومه جنوب عربی شهر حلب
معارضین بعد از تصرف دایره قرمزرنگ (کفر جوم، ریف المهندسین اول و عالم السحر) به بزرگراه M5 رسیدند و در ادامه با حرکت به سمت شمال و تصرف دایره سیاه‌رنگ (ارتفاعات «قرطبة») راه را برای حمله از جنوب به سمت «خان العسل» باز کردند.
تروریست‌ها بعد از ظهر پنجشنبه در ادامه پیشروی خود در این محور، شهرک «الزربه» در جنوب بزرگراه M5 را نیز اشغال کردند تا به این ترتیب، عملاً قطع شدن بزرگراه ارتباطی میان دمشق و حلب تثبیت شود. آن‌ها به این موضوع بسنده نکرده و تا عصر، شهرک «البرقوم» را هم اشغال کردند تا به این ترتیب، طول بیش‌تری از این بزرگراه را از هر دو سمت اشغال کرده باشند و بتوانند بزرگراه را به طور کامل ببندند.
آن‌ها هم‌چنین از «الزربة» به سمت شمال حرکت و منطقه «المغبر» در حاشیه غربی «خان‌طومان» را اشغال کردند تا از این محور نیز به سمت «خان العسل» حرکت کنند.
بزرگراه ارتباطی حلب دمشق از منطقه جنوب غربی شهر حلب
بعد از ظهر پنجشنبه، ۱۱ کیلومتر از این بزرگراه به تصرف گروه‌های تروریستی درآمد که در نقشه مشخص شده است.
البته در این زمینه باید توجه داشت که مسیر ارتباطی حلب به دمشق به طور کامل قطع نشده است. در زمان جنگ داخلی سوریه نیز بخش عمده‌ای از مناطق جنوبی و کل منطقه غربی استان حلب در تصرف معارضین قرار گرفت و در نتیجه این بزرگراه مسدود شده بود. در آن زمان، مسیر اصلی ارتباط حلب با دمشق، مسیر موسوم به «جاده خناصر اثریا» بود که از بخش شرقی شهر حلب می‌گذرد و تروریست‌ها الآن کیلومتر با آن فاصله دارند.
راه‌های مواصلاتی حلب به سمت جنوب (دمشق، حمص و...)
در این نقشه، از سمت جنوب غربی بزرگراه M5 مشخص است که از غرب خان طومان، الزربه و... عبور می‌کند. این بزرگراه، اصلی‌ترین مسیر شمال به جنوب سوریه است.
اما جاده خناصر اثریا در این نقشه با خط آبی‌رنگ مشخص شده است. این جاده، طی سال‌های جنگ داخلی تنها مسیر ارتباطی حلب با شهرهای اصلی مرکز و جنوب سوریه مانند حماه، حمص، دمشق و... بود.
بعد از ظهر دیروز، خبر دیگری نیز در فضای رسانه‌ای ایران بازتاب گسترده‌ای پیدا کرد. «سردار سرتیپ پاسدار کیومرث پورهاشمی» از فرماندهان اصلی مقاومت در سوریه، به همرزمان شهیدش پیوست و نامش در میان مدافعین حرم جاودانه شد. هنوز علت شهادت ایشان به صورت رسمی اعلام نشده است؛ اما عموم رسانه‌ها شهادت ایشان را در نتیجه فضای پدیدار شده در خلال عملیات «درع العدوان» می‌دانند.
شهید کیومرث پورهاشمی
ایشان نخستین شهید ایرانی بعد از عملیات «درع العدوان» گروه‌های تروریستی است.
در ادامه این تحولات، تروریست‌ها در محورهای اصلی نیز به پیشروی خود در غرب حلب ادامه دادند و تا شب، مناطق «صوامع خان‌طومان»، ارتفاعات موسوم به «الراقم»، «دانشکده امور اداری»، «کارخانه تولید روغن زیتون»، شهرک‌های «جمعیة الرضوان»، «جمعیة الرحال»، «جمعیة ابوعمشة»، «اولی الالباب»، «جمعیة آذار»، «جمعیة الکهرباء دوم» و «المناهل» و روستاهای «باشنطره»، «بشقاتین»، «بابیص»، «میزناز»، «کفرجوم»، «کفرحلب»، «الکسیبة» و «یاقد العدس» در غرب حلب به اشغال تروریست‌ها درآمد.
در واقع مهمترین علت این پیشروی سریع، شکسته شدن دیوار دفاعی ارتش سوریه در «کفر داعل» بود. البته نیروها در «المنصوره» مقاومت سرسختی نشان دادند؛ اما سقوط کفرداعل راه را شکست و کار به جایی رسید که معارضین حمله تمام‌عیار به «خان العسل» را کلید بزنند.
نقشه پیشروی تروریست‌ها تا عصر روز پنجشنبه
تا غروب پیشروی آن‌ها ادامه یافت و مناطقی مانند «کفر حلب»، «میزناز»، «البرقوم»، «الزربة»، «المغبر» و «جمعیة الرحال» نیز به اشغال معارضه درآمد.
در این میان ارتش سوریه نیز نیروهای نظامی زبده خود را از دمشق به حلب اعزام کرد تا ضمن ساختن دیوار دفاعی مستحکم و قوی در غرب شهر حلب، شرایط برای ضدحمله و آزادسازی مناطق فراهم شود.
در همین زمینه گفته می‌شود «ژنرال سهیل حسن» فرمانده قوات النمر و «ژنرال غیث دلی» فرمانده گارد ریاست جمهوری از سپاه چهارم ارتش سوریه برجسته‌ترین افرادی بودند که به منطقه اعزام شدند
سهیل حسن را می‌توان مشهورترین فرمانده ارتش سوریه دانست که بیش‌ترین میزان فتوحات را در دوره پیشین جنگ داخلی در کارنامه دارد. ژنرال غیث دلی (دلو) هم فرماندهی است که امنیت دمشق را در برابر تروریست‌های غوطه شرقیه و محلات جنوبی دمشق حفظ کرد. ارسال این افراد همراه با نیروهایشان به این منطقه، امیدواری زیادی را در میان ارتش سوریه برانگیخت؛ اما از نظر میدانی به جز درگیری‌های محدود، اتفاق ویژه و خاصی در ضدحمله‌های ارتش سوریه رخ نداد.
در یک محور، ارتش سوریه برای ازادسازی «کفرناها» - که چهارشنبه‌شب اشغال شده بود - اقدام کرد. درگیر در این منطقه به مدت ۴ ساعت ادامه داشت؛ اما نهایتاً معارضین با دادن تلفات زیاد سیطره خود را بر این منطقه تثبیت کردند. دو افسر ارتش سوریه با درجه «سرگرد» و «سروان» در جریان این عملیات به شهادت رسیدند.
در عملیات دیگری، ارتش سوریه تمام‌قد در «خان العسل» جنگید و تا شب توانست این منطقه استراتژیک و راهبردی را آزاد کند. خان العسل در مسیر هوایی، تنها ۵ کیلومتر تا حلب فاصله دارد و نقطه جدایی بزرگراه m5 از جاده ادلب و اتارب محسوب می‌شود که شهر حلب را به مناطق غربی این استان و مناطق مرکزی و شمالی استان ادلب متصل می‌کند و تا مرز ترکیه (باب الهوی) می‌رود. هرچند صبح جمعه بار دیگر تروریست‌ها توانستند این منطقه را تصرف و ارتش سوریه را به عقب‌نشینی وادار کنند.
نقشه مسیرهای خروجی غربی و جنوبی شهر حلب
«خان العسل» که در ۵ کیلومتری غرب حلب قرار دارد، در نقطه تقاطع بزرگراه m4 (ارتباط حلب با شهرهای اصلی مرکز و جنوب سوریه) با جاده غربی حلب است. جاده غربی در ادامه به دو بخش تقسیم می‌شود؛ یک مسیر به سمت «ادلب» و در ادامه پایانه مرزی «باب الهوی» می‌رود و مسیر بعدی از «اتارب» به حازم و ترکبه می‌رسد.
در ضد حمله دیگری، ارتش سوریه تلاش کرد تا «کفرداعل» را بار دیگر آزاد کند. این عملیات به فرجام نرسید؛ اما روند پیشروی تروریست‌ها از این محور را متوقف کرد و اجازه نداد موقعیتشان در کفرداعل تثبیت شود.
مسیر ارتباطی شهرهای شیعه‌نشین «نبل» و «الزهرا» به شهر «حلب»
موقعیت راهبردی عندان در حاشیه غربی این جاده برای ممانعت از تعرض گروه‌های تروریستی و حفاظت از مسیر ارتباطی و تدارکاتی حلب به نبل و الزهرا، مشخص است.
از طرف دیگر، تلاش تروریست‌ها برای رسیدن به «عندان» با ناکامی مطلق مواجه بود. در این محور، تروریست‌ها بیش از ۴۰ کشته و ۱۰۰ زخمی دادند؛ اما نتوانستند خط دفاعی نیروهای مقاومت را بشکنند. هدف تروریست‌ها از رسیدن به عندان، قطع ارتباط میان شهرهای شیعه‌نشین «نبل» و «الزهرا» با شهر «حلب» بود. به باور آن‌ها، استحکامات نظامی مقاومت در نبل و الزهرا به قدری قوی است که اگر این خط تدارکات قطع نشود، معارضه قادر به نبرد در شهر حلب نخواهد بود.
در مجموع وضعیت نبرد در استان حلب به صورتی بود که نیمه‌شب، سخنگوی اتاق عملیات درع الفرات ادعا کرد آن‌ها کل بخش غربی استان حلب تا محیط پیرامونی شهر حلب را تصرف کرده‌اند. او وعده داد که بعد از تثبیت امنیت و مین‌روبی، بیش از ۱۰۰ هزار نفر بومیان این منطقه می‌توانند به خانه‌های خود بازگردند.
با این حال مقاومت جدی در «عندان» و «المنصوره» در کنار نبرد شدید در «خان العسل» و توقف پیشروی معارضین در «کفرداعل» باعث شد تا هنوز بخشی از حاشیه غربی استان حلب خارج از سیطره گروه‌های تروریستی باشد.
میزان پیشروی گروه‌های تروریستی در حاشیه غربی استان حلب و اطراف شهر سراقب در استان ادلب طی روزهای چهارشنبه و پنجشنبه هفته جاری (هفتم و هشتم آذرماه)
واکنش‌های داخلی معارضه و پشتیبانی ضمنی ترکیه
به موازات تحولات فوق، ترکیه در نخستین واکنش جدی خود نسبت به تحولات اخیر سوریه، بدون اشاره به نبرد در حومه حلب «بر تداوم عملیات پاکسازی تروریسم و ایجاد کمربند امنیتی در مرزهای جنوبی» خود تأکید کرد.
البته این مواضع در ظاهر علیه «ائتلاف سوریه دموکراتیک» (قوات سوریا الدیمقراطیة) – که اصطلاحاً «قسد» خوانده می‌شود – بود.
از عصر روز قبل در دو نقطه از استان‌های حسکه، میان نیروهای ارتش ترکیه و متحدین آن (جیش الوطنی) از یک طرف و قسد از طرف دیگر تبادل آتش محدودی صورت گرفته بود و ترکیه در این راستا، بر تداوم عملیات ایجاد کمربند امنیتی تأکید کرد.
با این حال، بسیاری از ناظرین پرونده سوریه ادعا کردند این اظهارات در ظاهر، چراغ سبز اولیه به معارضین سوری است تا با جدیت بیش‌تری عملیات «درع العدوان» را در استان حلب را پیش ببرند.
همزمان، مشایخ مذهبی – و عمدتاً تکفیری – شمال سوریه نیز با صدور بیانیه مشترکی بر ضرورت «وحدت نظر و عمل» و «حمایت تمام‌عیار از مسلحین» تأکید کرده و از طرف‌های مختلف خواستند نزاع‌های پیشین میان گروه‌ها [و خصوصاً نگرش منفی نسبت به تحریر الشام] را کنار گذاشته و با تمام توان از عملیات درع العدوان حمایت کنند. همزمان، بخش مهمی از فعالین رسانه‌ای و شیوخ مخالف تحریر الشام نیز ادبیات خود را تغییر داده و ضمن حفظ مواضع انتقادی پیشین خود، به حمایت تمام‌عیار از عملیات «درع العدوان» روی آوردند.
از طرف دیگر، ارتش سوریه صبح روز پنجشنبه در بیانیه‌ای رسماً اعلام کرد گروه‌های تروریستی در ادلب «توفق آتش‌بس» را نقض کرده و به سمت حلب یورش برده‌اند. طبق این بیانیه: «با توجه به نقض آتش‌بس، ارتش سوریه نیز عملیات خود علیه گروه‌های تروریستی را از سر می‌گیرد.»
فعال شدن دو محور در استان «ادلب»
در تحول دیگری، از صبح روز پنجشنبه به موازات درگیری در بخش غربی استان حلب، در استان ادلب نیز در دو محور گروه‌های تروریستی جبهه جدیدی را باز کردند. محور نخست، به هدف تصرف شهر «سراقب» کلید خورد. محور دوم نیز به هدف تصرف یا دست کم محاصره شهر «معرة النعمان» در دستور کار قرار گرفت.
شهر «سراقب» از نظر ژئوپلتیکی دارای اهمیت به سزایی است.
این شهر، نقطه تلاقی دو بزرگراه M4 و M5 است. بزرگراه M5 حلب را به حمص و دمشق متصل می‌سازد و اصلی‌ترین بزرگراه جنوب به شمال سوریه است. بزرگراه M4 حلب را به استان‌های ساحلی غرب متصل می‌سازد؛ از «حلب» آغاز و به «لاذقیه» ختم می‌شود. هم‌چنین سراقب مهمترین پایگاه مقاومت در استان ادلب محسوب می‌شود و از نظر راهبردی بیرون راندن مقاومت از این نقطه در موازنه‌های داخلی سوریه نیز دارای اهمیت به سزایی است.
شهر «معرة النعمان» در بزرگراه M5 و در جنوب سراقب قرار دارد. اهمیت این شهر برای معارضین در این است که معرة النعمان یکی از اصلی‌ترین پایگاه‌های تأمین نیروی انسانی گروه‌های معارض مسلح است. هم‌چنین مرکز اصلی ارتش آزاد – و مخالفین تحریر الشام - در استان ادلب به شمار می‌رفت.
برای تصرف «سراقب»، معارضین از محور جنوبی کار را کلید زده و ابتدا شهرک «دادیخ» را تصرف کردند. در جریان تصرف دادیخ، گروه‌های مقاومت و ارتش سوریه جنگیدند و این بار خبری از غافلگیری نبود. اما شدت حمله تروریست‌ها به صورتی بود که دادیخ به سرعت سقوط کرد و چندین اسیر، سه تانک و یک نفربر زرهی BMB به دست معارضین افتاد. ساعتی بعد از اشغال «دادیخ»، شهرک‌های «کفر بطیخ» و «ترنبه» نیز به تصرف تروریست‌ها درآمد.
نکته قابل توجه این بود که یکی از خبرنگاران مشهور معارضه به نام «طاهر العمر» بعد از تصرف دادیخ و ارتفاعات جنوبی آن به این منطقه رفت و با فردی به عنوان «فرمانده میدانی این محور» مصاحبه کرد که سوابق وی نشان می‌داد او فرمانده گروه تروریستی «انصار التوحید» است. به این ترتیب، یک سند رسمی بیرون آمد که نشان می‌دهد گروه تروریستی شناسنامه‌دار «انصار التوحید» در این عملیات حضور دارد. «انصار التوحید» یکی از گروه‌هایی است که حتی از نگاه ایالات متحده نیز تروریستی محسوب می‌شود.
تصویری کات شده از گزارش تصویری «طاهر العمر» بعد از اشغال شهرک «دادیخ»
در این تصویر، فردی که جلیقه ضدگلوله را بر روی لباس غیرنظامی (نارنجی‌رنگ) پوشیده، «طاهر العمر» یکی از خبرنگاران مشهور میدانی حامی تحریر الشام در ادلب است. فرد سمت راستی وی «ابو ولید سراقب» از فرماندهان شناخته شده گروه تروریستی «انصار التوحید» است.
فیلم منتشره از طاهر العمر، سند روشنی است که نقش گروه‌های تروریستی (حتی از نگاه آمریکا) در عملیات «ردع العدوان» را نشان می‌دهد.
به موازات آن، گروه‌های مسلح مدعی اشغال شهرک «جوباس» شدند و در ادامه تصاویری از این شهرک را نیز منتشر کردند. با این حال، پنج‌شنبه‌شب این روستا به وسیله مقاومت آزاد شد. البته تا زمان تنظیم این گزارش، درگیری در حومه جنوبی جوباس ادامه دارد و ممکن است بار دیگر این شهرک به اشغال تروریست‌ها در بیاید؛ اما دست کم تا صبح جمعه (ساعت ۱۰ به وقت ایران) رزمندگان مقاومت در جوباس حضور دارند.
میزان پیشروی معارضین در جنوب شهر «سراقب» در استان ادلب تا ظهر پنجشنبه
به ساعت اعلامی در بالای نقشه نباید توجه کرد؛ زیرا خطوط نارنجی‌رنگی که پیشروی‌های بعدی را نشان می‌دهد بعد از انتشار عکس اعمال شدند. رقابت بر سر سرعت انتشار نقشه‌ها باعث شده تا نقشه به این شکل منتشر شود.
بعد از اشغال جوباس، تروریست‌ها به سمت «ترنبه» و «شابور» حمله کردند. آن‌ها مدعی شدند سه رزمنده مقاومت را در ترنبه به اسارت گرفته و شابور را نیز به طور کامل اشغال کردند. به دنبال آن عملیات اشغال سراقب با حمله از غرب و جنوب آن آغاز شد؛ اما مقاومت سرسختانه مقاومت در داخل شهر باعث شد تروریست‌ها با دادن حدود ۱۵ کشته و ده‌ها زخمی مجبور به عقب‌نشینی شوند.
تروریست‌ها دو بار تلاش کردند از شمال غرب به معرة النعمان حمله کنند؛ اما با پاسخ سخت ارتش سوریه مواجه شدند. در ادامه تلاش آنان برای ورود به جاده M5 از جنوب «خان السیل» و شمال معرة النعمان نیز ناکام بود.
در محور «معرة النعمان»، حمله تروریست‌ها ناکام بود و ارتش سوریه با حملات توپخانه‌ای شدید عقبه مهاجمین را قطع کرده و با آتش سنگین آن‌ها را وادار کرد تا عملیات خود را متوقف کنند. به این ترتیب، به جز دو مورد «تک» تروریست‌ها در صبح پنجشنبه، این محور عملیاتی عملاً با سکون نسبی مواجه شد. فقط در یک مورد، تروریست‌ها تلاش کردند از منطقه حد فاصل میان «معرة النعمان» و «خان السبل» استفاده کنند تا جاده را بسته و به سمت معرة النعمان بروند؛ اما این اقدام نیز با پاتک سنگین توپخانه ارتش سوریه به شکست کشید و تروریست‌ها مجبور به عقب‌نشینی شدند.
ورود محدود ترکیه به معادلات نبرد
از سال ۲۰۱۷ و در چارچوب مذاکرات آستانه، ارتش ترکیه بیش از ۱۰ پایگاه نظامی با مأموریت «مراقبت برای ضمانت آتش‌بس» در استان‌های حلب و ادلب – و دو مورد در استان حماه - دایر کرد. با تغییر مرزهای مناطق تحت سیطره طرفین، این پایگاه‌های تعطیل نشدند. بیش‌ترین میزان تمرکز آن‌ها نیز در حومه شهر «سراقب» قرار دارد.
صبح روز پنجشنبه در دو نقطه، پایگاه‌های ارتش سوریه هدف حمله نیروهای ارتش سوریه قرار گرفت. در نبردهای حومه «عندان»، تروریست‌ها در منطقه‌ای توپخانه خود را قرار دادند که انهدام آن ممکن بود به پایگاه ارتش ترکیه آسیب بزند. در همین راستا، ظاهراً چند گلوله هم به پایگاه ارتش ترکیه اصابت کرده بود. هم‌چنین در نبردهای سنگین سراقب، وضعیت به سمتی رفت که توپخانه مقاومت، در درگیری با تروریست‌ها به شلیک‌های گسترده اقدام کرد که باعث شد یکی از آنان به پایگاه ارتش ترکیه اصابت کند.
در واکنش به این اقدام، توپخانه مستقر در پایگاه ارتش ترکیه در حومه عندان سه بار به مواضع نیروهای مقاومت در این منطقه حمله کرد. به موازات آن در نشستی که میان نمایندگان ارتش ترکیه و مسلحین «جیش الوطنی» برگزار شد، ترک‌ها برای حمایت غیرمستقیم از معارضین مسلح با آن‌ها به توافق نسبی رسیدند.
جبهه شمالی حلب؛ در نطفه خفه شد!
به موازات تحولات در ریف غربی استان حلب، در شمال استان حلب و از محور «اعزاز» نیز بخشی از معارضین قصد داشتند جبهه جدیدی علیه ارتش سوریه باز کنند. در همین راستا، نیروهای «سپاه دوم» جیش الوطنی – متشکل از «سلطان مراد»، «سلطان سلیمان شاه» و «فرقة الحمزة» - در شهر «مارع» گرد هم آمدند و تصاویری منتشر کردند که نشان می‌داد قصد دارند به زودی به شهر «تل رفعت» حمله کنند.
اقامه نماز صبح پیش از اعزام به جبهه‌های نبرد؛ مارع
سحر جمعه، نیروهای «سپاه دوم جیش الوطنی» در شهر «مارع» آخرین نماز را خواندند تا بعد از نماز صبح به شهر «تل رفعت» حمله کنند.
جلسه فرماندهان سپاه سوم جیش الوطنی
طبق این عکس، فرمانده «جبهه شامیه» بر روی نقشه، مسیر عملیات‌ها را مشخص می‌کند. فرمانده جیش الاسلام نیز در گوشه تصویر دیده می‌شود. به نظر می‌رسد نفر روبرویی فرمانده جبهه شامیه نیز فرمانده نظامی گروه «نورالدین الزنکی» باشد.
هم‌چنین نفر سوم سمت راست – که پشت به تصویر است – به نظر می‌رسد «ابوعزام سراقب» از فرماندهان سابق احرار الشام باشد که بعد از آزادی از زندان تحریر الشام، به عفرین رفت و شایعاتی وجود دارد که با جبهه شامیه وارد همکاری شده است.
همزمان با انتشار این تصاویر، برخی منابع از برنامه سپاه سوم برای باز کردن جبهه عملیاتی از عفرین به سمت حلب خبر می‌دادند. در این راستا، بخشی از آنان – بدون کسب اجازه از ترکیه؟! – نیروهای خود را از طریق دیرسمعان به سمت ریف غربی حلب فرستاده‌اند و بخش دیگری نیز از منطقه عفرین قصد داشتند به سمت «تل رفعت» بروند.
بمباران شدید و کم‌سابقه پایگاه‌های سپاه دوم جیش الوطنی در مارع
این بمباران شدید روسیه باعث شد برنامه جیش الوطنی برای حمله به تل رفعت فعلاً متوقف شود.
در این میان واکنش «روسیه» بسیار شدید بود. روسیه فوراً پایگاه‌های لشکر دوم را در مارع مورد حملات هوایی شدیدی قرار داد؛ به طوری که گفته می‌شود بیش از ۵۰ نفر کشته شده‌اند. بعد از بمباران شدید مواضع لشکر دوم، حمله آن‌ها به تل رفعت منتفی شد و به موازات آن لشکر سوم نیز برنامه حمله خود از محور غربی به تل رفعت را به حال تعلیق درآورد.
منبع: خبرگزاری فارس
